Phyium Porifera
ไฟลัมพอริเพอรา ( Phyium Porifera)
สัตว์ชนิดนี้เรียกกันทั่วไปว่าฟองน้ำโดยฟองน้ำส่วนใหญ่จะอาศัยอยู่ในน้ำเค็ม
บางชนิดอาศัยอยู่ในน้ำจืด มีลักษณะที่สำคัญดังนี้
1. มีสมมาตรแบบรัศมี(redial symmertry) หรือไม่มีสมมาตร
( asymmetry)
2. มีเนื้อเยื้อ 2
ชั้น ชั้นนอกทำหน้าที่เป็นผิวลำตัวหรือเอพิเดอร์มิส ส่วนชั้นในประกอบด้วยเซลล์พิเศษเรียกว่า
โคแอโนไซต์ (Choanocyte หรือ Collar Cell) ซึ่งเป็นเซลล์ที่มีแฟเจลลา
1 เส้นและมีปลอกคอ (collar) บุอยู่โดยรอบเรียกเซลล์ในชั้นนี้ว่า
ชั้นแกสทรัส (gastral layer)
3. ทางเดินอาหารเป็นช่องร่างแห ซึ่งประกอบด้วยรูเปิดเล็กๆออสเทียม
(Ostia)ที่บริเวณผิวลำตัว รอบตัว
ทำหน้าที่เป็นทางน้ำไหลเข้าภายในตัวและมีรูเปิดขนาดใหญ่ ออสคิวลัม (Osculum) หน้าที่เป็นทางน้ำไหลออกจากตัว
เซลล์โคแอโนไซต์( choanocyte )ที่บุอยู่ที่ผิวด้านในจะพัดโบกแฟเจลลาอยู่ตลอดเวลาทำให้เกิดการไหลเวียนของน้ำเข้าทางรูออสเทีย (Ostia)และไหลออกจากตัวทางออสคิวลัม(Osculum)การไหลเวียนน้ำผ่านลำตัวทำให้เกิดประโยชน์หลายประการ
คือ
3.1 อาหารต่างๆได้แก่พวกแพลงก์ตอนจะไหลเข้ามาพร้อมกับน้ำและถูกเซลล์โคแอโนไซต์จับไว้และย่อยเพื่อส่งไปเลี้ยงเซลล์ทั่วร่างกายต่อไป
3.2 เกิดการแลกเปลี่ยนแก๊สขึ้นทั่วตัวโดยอาศัยการแพร่ของแก๊สออกซิเจน จากน้ำเข้าสู่เซลล์และคาร์บอนไดออกไซด์จากเซลล์ออกสู่น้ำรอบตัว
3.3
เกิดการขับถ่ายของเสียต่างๆขากเซลล์ทั่วร่างกายและของเสียเหล่านี้จะออกมาพร้อมกับน้ำที่ไหลออกมาทางออสคิวลัม
3.4 ทำให้เกิดการผสมพันธุ์โดยสเปิร์มที่เข้ามาตอนน้ำไหลเข้า จะถูกเซลล์โคแอโน
ไซต์จับไว้และจะเกิดการผสมพันธุ์กับไข่ต่อไป
4.ไม่มีระบบหมุนเวียน ระบบหายใจ ระบบขับถ่าย และระบบประสาทโดยเฉพาะโดยทั่วไปอาศัยการไหลเวียนของต้นน้ำเป็นตัวการสำคัญในขบวนการเหล่านี้
5. มีโครงร่างภายใน ( endoskeleton ) เรียกว่า
หนามฟองน้ำ
( spicule )ซึ่งมักจะเป็นสารพวกหินปูนหรือแก้ว ( silica
)บางชนิดมีโครงร่างเป็นพวกใยโปรตีน ( sponging )ทำให้ฟองน้ำมีลักษณะนุ่มนิ่ม
6.
การสืบพันธ์แบบไม่อาศัยเพศโดยการแตกหน่อและการสืบพันธุ์แบบอาศัยเพศโดยการสร้างสเปิร์ม
และไข่ ผสมกัน และจะได้ตัวอ่อนที่มีขนซีเลียว่ายน้ำได้และต่อมาก็หาที่เกาะเจริญเป็นตัวฟองน้ำเต็มวัยต่อไป
สัตว์จำพวกฟองน้ำมักจะเจริญและอาศัยอยู่ในบริเวณแนวหินปะการัง
ดังนั้นจึงเป็นส่วนหนึ่งที่ทำให้เกิดสมดุลทางธรรมชาติ